Dynamika rozwoju dziecka w dużej mierze zależy od zaangażowania rodziców. Oczywiście większość rodziców zdaje sobie sprawę, że odgrywa ważną rolę we wspieraniu rozwoju psychofizycznego swojego dziecka. Wielu jednak nie ma pewności jak powinno takie wsparcie wyglądać. Jedną z metodą, którą rodzic może stosować od pierwszych chwil życia jest masaż niemowląt.
Od odruchów pierwotnych do masażu dziecka
Nie możemy zacząć omawiać masażu brzucha bez wzmianki o odruchach pierwotnych, które towarzyszą dziecku od pierwszych chwil życia. Opuszczając bezpieczne łono matki, dziecko wkracza w świat, w którym różne bodźce zaczynają na niego wpływać i kształtują jego odbiór świata zewnętrznego. Kiedy te odruchy są za silne lub nagłe, reaguje na nie - lecz często nie rozumie swoich reakcji. Zostaje zaburzona równowaga (homeostaza), w której dziecko do tej pory żyło i funkcjonowało. Każde dziecko "wyposażone" jest w pakiet odruchów, które pomagają mu przeżyć. Odruchy pozwalają reagować na nowe środowisko i potrzeby (Goddard, 2004). W języku naukowym odruchy pierwotne to automatyczne reakcje układu nerwowego (rozpoczynające się w rdzeniu kręgowym, bez udziału kory mózgowej). Odruchy są niezbędne dziecku w przeżyciu pierwszych tygodni życia, następnie w kształtowaniu nawyków kontrolowanych. Ważną informacją jest, że odruchy pierwotne powinny być aktywne tylko przez pewien czas, a następnie powinny wygasnąć i zostać zastąpione innymi, bardziej złożonymi funkcjami wyższych ośrodków mózgu. Dzięki temu nasze dziecko uczy się świadomych reakcji.
Pierwotne odruchy pojawiają się w życiu płodowym dziecka, są obecne po narodzinach dziecka i powinny zostać wygaszone najpóźniej do 6 miesiąca życia dziecka. Wygaszenie odruchów zazwyczaj spowodowane jest nabyciem przez dziecko nowej umiejętności. Wiedza o prawidłowej kolejności pojawiania się odruchów jest niezbędna w przewidywaniu, które umiejętności mogą zostać upośledzone, jeśli dany odruch pierwotny pozostanie zbyt długo. Więcej informacji o odruchach pierwotnych uzyskacie na naszych szkoleniach (www.maseko.net/szkolenia). Thelan (1979) zauważył, że dzieci wykonują odruchy stereotypowe podczas pierwszego roku życia. Program wygaszania/stymulacji odruchów składa się z serii ruchów, które dziecko wykonuje przez 5-10 min. dziennie przez okres 6-12 miesięcy. Znajomość tych technik opiera się na wiedzy, w którym momencie odruchy powinny wygasnąć i w co się przemienić.
Odruchy: Moro, Szukania, Ssania, Palmara, Podeszwowy, Galanta wiążą się ściśle z dotykowym układem sensorycznym i o tych odruchach rodzic powinien pogłębić swoją wiedzę przed przystąpieniem do masażu niemowlęcia.
Masaż brzucha u dziecka prawidłowo rozwijającego się
Podczas masażu niemowlęcia bardzo istotną część stanowi masaż okolicy brzucha. Masaż ten u dzieci prawidłowo się rozwijających wykonujemy w celu stymulacji receptorów dotykowych, zapobieganiu kolkom jelitowym, w profilaktyce zaparć oraz aby pozbyć się gazów z brzucha dziecka. Masaż brzucha obejmuje 3 technik, które prezentujemy poniżej.
Zanim przystąpisz do masażu brzucha
- przygotuj sobie jedną łyżkę preferowanego oleju do masażu (oliwa z oliwek, olej kokosowy lub kilka kropli oleju rycynowego do bazy olejowej (olej rycynowy stosowany jest przy zaparciach ) na brzuch
- środek poślizgowy powinien być ciepły
- bądź zaopatrzony w ręcznik w przypadku wypróżnienia przez dziecko treści pokarmowych
1. Głaskanie od żeber do spojenia łonowego. Jest to technika rozluźniająca brzuch dziecka. Można ją wykonywać przedramieniem/ kłębem palca małego / dłonią ułożoną płaską poprzecznie
2. Technika Zegara. Wykonujemy ruchy okrężne zgodnie ze wskazówkami zegara. Technikę można wykonać palcami/całą dłonią
3. Technika "I love You". Technikę stosuje się w tej kolejności w przypadku dzieci zdrowych w celu udrożnienia całego przewodu pokarmowego, gdyż wcześniejsze techniki mogły nie być wykonane dokładnie lub mogły cofnąć część produktów przemiany materii. Jest to technika zapobiegająca problemom z układem pokarmowym, a także wpływająca na układ limfatyczny (przewód piersiowy lewy).
Masaż w przypadku zaparć
Jeśli Twoje dziecko cierpi na zaparcia techniki masażu odrobinę różnią się od masażu brzucha przedstawionego powyżej. Schemat ten obejmuje 2 techniki oraz gimnastykę.
1.Stymulacja jelita cienkiego - ruchy zegara. Pracując najpierw na jelicie cienkim, używamy płaskiej części dwóch palców wskazujących ( cała dłoń może wywierać zbyt duży nacisk na dziecko), aby masować jelito cienkie wykonuj małe kołowe ruchy w prawo wokół pępka. Powtórz obrót tych kół 3 - 5 razy.
2. Stymulacja jelita grubego - ruchy "I love You" wykonane w innych kierunkach, z użyciem 3 palców.
A) Technika I wykonana z lewej strony dziecka
B) Technika L wykonana od okrężnicy wstępującej i dalej wzdłuż poprzecznej okrężnicy
C) Technika U wykonana od prawej kości biodrowej dziecka w górę okrężnicy wstępującej, przez poprzeczną okrężnicę, a następnie przesuń się w dół do opadającej części okrężnicy
Rysunek:
Na koniec każdego masażu brzucha zastosuj gimnastykę!
1. Przyciągnij nóżki dziecka do brzucha, uciśnij kolankami brzuch a następnie wyprostuj je. Należy zwrócić tutaj uwagę na bioderka! Jeśli dziecko podkurcza nogi należy je chwilę pogłaskać lub delikatnie kołysać w celu wyciszenia.
2. Krzyżowanie nóżek dziecka. Przytrzymaj dziecko za kostki, zegnij nóżki dziecka w stronę brzuszka, skrzyżuj je a następnie wyprostuj (Kaczara, 2010)
Jeśli masz wątpliwości jak prawidłowo wykonać poniższe techniki oraz chciałbyś poznać więcej technik i ćwiczeń, skonsultuj się z rehabilitantem, fizjoterapeutą, położną lub terapeutą.
W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu i na nasze szkolenia!
☎ tel. 607 250 914
📧 kontakt@maseko.net
Comentários